Xưa nay, nói đến trà Việt, người ta nghĩ ngay đến Thái Nguyên, với sản phẩm trà có hương vị đặc trưng mà không nơi nào có được.
Vùng chè đặc sản Tân Cương gồm các xã Phúc Trìu, Phúc Xuân, Tân Cương thành phố Thái Nguyên, với diện tích trên 1.000 ha với năng suất đạt trên 125 tạ chè tươi/ha/năm. Cùng với vùng chè Tân Cương - thành phố Thái Nguyên, vùng chè La Bằng - huyện Đại Từ cũng được đánh giá là vùng đất sản xuất trà ngon đặc biệt.
Nằm sát chân núi Tam Đảo, xã La Bằng được thiên nhiên ưu đãi với khí hậu mát mẻ, đất đai phì nhiêu rất thích hợp với cây chè. Chính vì vậy, cây chè đã bén rễ và phát triển trên vùng đất này từ rất sớm và tạo ra sản phẩm nổi tiếng trà La Bằng.
Khi pha, tuy không có màu xanh trong như trà Tân Cương, trà Trại Cài nhưng trà La Bằng lại có màu vàng óng như mật ong, uống vào có mùi thơm đặc trưng, nhâm nhi sẽ cảm nhận được vị ngọt thanh tao nhưng đậm đà và sảng khoái.
Vùng chè La Bằng hiện có diện tích 328 ha, tăng gấp 3 lần so với trước kia, năng suất chè bình quân 90 tạ/ ha, sản lượng hằng năm đạt khoảng trên 3.000 tấn. Khi thưởng trà Thái thì vị đậm đà và ngọt hậu là những gì mà người thưởng thức trà thường nhận xét về trà Trại Cài - một trong những vùng chè đặc sản của tỉnh.
Vùng chuyên canh chè Thái Nguyên
Nằm trên địa phận xã Minh Lập, huyện Đồng Hỷ, vùng chè đặc sản Trại Cài cách thành phố Thái Nguyên khoảng 20 km về phía bắc. Đến Minh Lập vào bất cứ mùa nào trong năm cũng bắt gặp một màu xanh ngát của những đồi chè.
Những người cao niên ở đây cho biết chính họ cũng không nhớ rõ cây chè đã xuất hiện từ năm nào, chỉ biết cây chè đã gắn bó với người dân nơi đây hàng trăm năm. Người dân ở đây đã quen thuộc với công việc trồng, sản xuất và chế biến chè.
Qua quá trình phát triển, toàn xã đã gây dựng được 4 làng nghề chè truyền thống tại các xóm: Cà Phê 1, Cà Phê 2, Sông Cầu và Trại Cài. Hiện nay, toàn xã Minh Lập có hơn 340 ha diện tích trồng chè, năng suất bình quân đạt 95 tạ/ ha. Năm 2012, sản lượng chè búp tươi của xã đạt trên 3.200 tấn.
Nằm trong tứ đại danh trà của tỉnh Thái Nguyên, vùng chè Khe Cốc thuộc xã Tức Tranh, huyện Phú Lương từ lâu đã rất nổi tiếng bởi độ nồng, đượm được trồng trên chất đất sạch kiềm và uống dòng nước trong mát từ các khe suối nguồn của con sông Cầu. Bởi có diện tích chè lớn lên tới trên 1.000 ha và chất lượng chè hảo hạng nên hiện nay, Tức Tranh là xã có số làng nghề nhiều nhất tỉnh Thái Nguyên, toàn xã có 8 làng nghề về chè đã được công nhận.
Phong phú các sản phẩm trà Thái
Ngoài 4 vùng chè trọng điểm, trên địa bàn Thái Nguyên cũng có nhiều vùng chè ngon, có tiếng với những hương vị đặc trưng riêng. Đơn cử như vùng chè Điềm Mặc, huyện Định Hóa; vùng chè Bắc Sơn, huyện Phổ Yên; vùng chè Bá Xuyên, thị xã Sông Công; vùng chè Tràng Xá, huyện Võ Nhai…
Sản phẩm chè Thái Nguyên đã được người tiêu dùng trong nước và quốc tế biết đến với các sản phẩm trà xanh đặc sản, trà xanh cao cấp ướp hương đóng gói, đóng hộp và trà đen. Sản phẩm trà của Thái Nguyên đã có mặt ở trên thị trường 50 tỉnh, thành phố trên cả nước và các nước Trung Quốc, Pakistan, Đài Loan (TQ), Nga, Ấn Độ, Nhật Bản, Mỹ…
Với đôi bàn tay khéo léo và phương pháp chế biến truyền thống của người dân nơi đây đã tạo nên những sản phẩm trà ngon với hương thơm, vị đượm mang đặc trưng của trà Thái Nguyên, rất phù hợp với “gu” thưởng thức của người Việt.